SUY THẬN MẠN TÍNH VÀ CÁC NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH

Suy thận mạn tính là tình trạng suy giảm chức năng thận, tổn thương tế bào thận không hồi phục được. Nguyên nhân gây suy thận mạn tính rất đa dạng, bệnh thường xảy ra sau một số bệnh lý gây tổn thương thận.

Nguyên nhân của bệnh suy thận mạn tính bao gồm: các bệnh lý liên quan đến cầu thận, bệnh ống-kẽ thận, bệnh mạch máu thận, bệnh thận bẩm sinh và di truyền.

Suy thận mạn có thể do nguyên nhân tại cầu thận

Nguyên nhân gây suy thận từ bệnh lý ở cầu thận 
(chiếm khoảng 40% các trường hợp suy thận mạn tính)

Bệnh cầu thận có thể là nguyên phát hay thứ phát sau các bệnh lý toàn thân như lupus ban đỏ hệ thống, đái đường…

Bệnh cầu thận nguyên phát:

+ Viêm cầu thận sau nhiễm liên cầu khuẩn: viêm cầu thận cấp sau nhiễm liên cầu khuẩn có thể điều trị khỏi hẳn nhưng có khoảng 10-15% số bệnh nhân xuất hiện suy thận mạn tính nhiều năm sau đó

+ Viêm cầu thận tiến triển nhanh: hầu hết các bệnh nhân viêm cầu thận tiến triển nhanh bị suy thận giai đoạn cuối sau vài tuần đến dưới 6 tháng, thông thường dưới 3 tháng.

+Bệnh cầu thận tổn thương tối thiểu: bệnh cầu thận tổn thương tối thiểu ở trẻ em tiên lượng thường tốt, nhưng ở người lớn nếu không được điều trị có khoảng 20% số bệnh nhân tiến triển đến suy thận giai đoạn cuối.

+Xơ cầu thận ổ đoạn: nếu không được điều trị, bệnh thường tiến triển đến suy thận mạn sau 5-10 năm kể từ khi được chẩn đoán.

+Viêm cầu thận màng: nếu không được điều trị, có khoảng 20% số bệnh nhân tiến triển đến suy thận giai đoạn cuối.

+Viêm cầu thận tăng sinh gian mạch: nếu không được điều trị, có khoảng 10-20% số bệnh nhân tiến triển đến suy thận giai đoạn cuối.

+Viêm cầu thận màng tăng sinh: bệnh thường tiến triển đến suy thận giai đoạn cuối.

Bệnh cầu thận thứ phát:

+ Viêm cầu thận do bệnh hệ thống: bệnh lupus ban đỏ hệ thống, các bệnh viêm mạch máu hệ thống.

+ Viêm cầu thận do các bệnh gây rối loạn chuyển hóa: bệnh đái tháo đường, bệnh nhiễm bột, đa u tủy xương

Suy thận mạn có thể do bệnh ống-kẽ thận, viêm bể thận

Bệnh ống-kẽ thận 
(chiếm tỉ lệ khoảng 30% số bệnh nhân suy thận mạn tính)

Bệnh ống-kẽ thận có thể do nhiễm khuẩn hoặc không nhiễm khuẩn nếu không được điều trị tốt thì các tế bào thận sẽ dần dần bị tổn thương gây suy thận mạn tính.

Bệnh nhiễm khuẩn: viêm thận-bể thận mạn do vi khuẩn đi theo con đường tiết niệu đi ngược lên thận hoặc vi khuẩn qua đường máu, bạch huyết gây viêm thận-bể thận.

Bệnh không nhiễm khuẩn: viêm thận kẽ do uống kéo dài thuốc giảm đau gốc phenaxetin, các thuốc thuộc nhóm non-steroid khác; viêm thận kẽ do các tinh thể axít uric, do tăng canxi máu...

Nguyên nhân gây suy thận mạn tính

Bệnh mạch máu thận 
(chiếm khoảng 5% người bệnh suy thận mạn)

Các bệnh lý mạch máu thận sẽ làm giảm tuần hoàn, lưu lượng máu đến thận làm giảm mức lọc cầu thận, nếu tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến suy thận mạn.

Nguyên nhân suy thận mạn tính do bệnh lý mạch máu thận bao gồm: Xơ mạch thận lành tính hoặc ác tính do tăng huyết áp, bệnh viêm nút quanh động mạch, bệnh tắc tĩnh mạch thận hoặc tắc động mạch thận.