Tiểu không tự chủ là tình trạng người bệnh không kiểm soát được quá trình đi tiểu, làm xáo trộn cuộc sống cũng như sinh hoạt hàng ngày của người bệnh, người bệnh luôn cảm thấy khó chịu, mệt mỏi và tự ti. Để có thể điều trị đúng cách chúng ta cần hiểu rõ về các nguyên nhân gây tiểu không tự chủ.
Nguyên nhân gây tiểu không tự chủ thường do thận và bàng quang gặp vấn đề, bên cạnh đó là một số nguyên nhân gây tiểu không tự chủ khác nhau ở nam giới và nữ giới.
Thận và bàng quang là nguyên nhân chính của chứng tiểu không tự chủ
Đây là 2 bộ phận quan trọng nhất trong việc kiểm soát quá trình đi tiểu: sản xuất, chứa đựng và bài tiết nước tiểu:
+Thận có vai trò sản xuất và bài tiết nước tiểu, khi chức năng thận suy yếu, khả năng tái hấp thu nước giảm, làm cho lượng nước tiểu bài tiết nhiều hơn.
+Bàng quang có tác dụng trong việc chứa đựng và bài tiết nước tiểu, khi cơ bàng quang suy yếu, khả năng giữ nước tiểu giảm, sẽ dẫn đến tình trạng tiểu không tự chủ.
Vì vậy khi thận và bàng quang suy yếu hay gặp vấn đề thì đó có thể là nguyên nhân trực tiếp của tình trạng di tiểu không tự chủ.
Một số bệnh lý ở thận có thể gây tiểu không tự chủ như: bệnh sỏi thận, suy thận, viêm cầu thận, hội chứng thận hư…, còn bệnh lý ở bàng quang thường gặp như: bệnh viêm bàng quang kẽ, sỏi bàng quang, ung thư bàng quang…
Phụ nữ có tỷ lệ mắc tiểu không tự chủ cao
Tỷ lệ mắc tiểu không tự chủ ở nữ giới cao hơn nam giới một phần là do cấu trúc cơ thể của phụ nữ đường niệu đạo ngắn hơn so với nam giới, nên khả năng giữ nước tiểu cũng kém hơn và một phần do nội tiết phụ nữ thay đổi rất nhiều theo độ tuổi.
Phụ nữ từ thời kỳ mãn kinh trở đi, cơ thể sẽ ít sản xuất estrogen hơn, đây là một loại hormone giúp cho niêm mạc của bàng quang và niệu đạo khỏe mạnh. Do đó phụ nữ vào thời kỳ này sẽ có nguy cơ cao mắc chứng tiểu không tự chủ.
Một nguyên nhân gây tiểu không tự chủ nữa ở nữ giới là do mang thai và sinh đẻ. Khi mang thai, ở phụ nữ nội tiết thay đổi nhiều và trọng lượng của tử cung tăng lên đáng kể có thể gây suy yếu cơ cần thiết để tự chủ bàng quang. Các thay đổi cũng có thể xảy ra trong khi sinh đẻ gây ảnh hưởng tới bàng quang và niệu đạo.
Ngoài ra một số phụ nữ phải phẫu thuật tử cung cũng dễ bị tiểu không tự chủ. Do bàng quang và tử cung nằm sát nhau và được hỗ trợ bởi cùng một cơ và dây chằng. Bất kỳ phẫu thuật liên quan đến hệ thống sinh sản của người phụ nữ như cắt bỏ tử cung có nguy cơ gây tổn hại cơ hỗ trợ vùng chậu, có thể dẫn đến tiểu không tự chủ.
Tiểu không tự chủ ở nam giới chủ yếu do tiền liệt tuyến
Nam giới tuy tỷ lệ bị tiểu không tự chủ ít hơn phụ nữ nhưng số lượng người đang gặp phải tình trạng này cũng không hề nhỏ. Nguyên nhân chủ yếu gây tiểu không tự chủ ở nam giới là ở tiền liệt tuyến. Do đây là bộ phận nằm ở ngay phía dưới bàng quang và bao quanh niệu đạo nên khi tiền liệt tuyến gặp vấn đề (viêm, phì đại, ung thư) rất dễ gây tiểu không tự chủ
Người bị viêm tuyến tiền liệt có thể mất tự chủ bàng quang. Tuy tiểu không tự chủ không phải là một dấu hiệu điển hình của viêm tuyến tiền liệt nhưng người bệnh vẫn có nguy cơ mắc triệu chứng này.
Phì đại tuyến tiền liệt rất phổ biến ở nam giới đặc biệt là từ độ tuổi trung niên trở đi. Đây là tình tăng sinh tuyến tiền liệt lành tính, kích thước tiền liệt tuyến sẽ to ra gây chèn ép vào bàng quang và niệu đạo gây rối loạn tiểu tiện, có thể là tiểu không tự chủ.
Ung thư tuyến tiền liệt cũng giống như phì đại tiền liệt tuyến do chèn ép vào bàng quang và niệu đạo gây tiểu không tự chủ. Một số trường hợp nam giới sau khi phẫu thuật tiền liệt tuyến cũng bị chứng tiểu không tự chủ.