Quan niệm của Đông y về căn bệnh thận yếu

Quan niệm của Đông y về căn bệnh thận yếu

Tạng thận trong Y học cổ truyền là một trong những tạng đặc biệt quan trọng. Theo các sách Y học cổ, tạng thận là gốc Tiên thiên, nguồn gốc của sự sống (tiên thiên chi bản sinh).
 

Đông Y xếp Thận vào một trong Ngũ Tạng gồm có Tâm – Can – Tỳ – Phế – Thận. Trong đó thận được chia thành Thận Âm và Thận Dương. Thận chủ Thuỷ, Hoả, bế tàng, tàng Tinh, chủ kỹ xảo, tác cường chi quan, chủ Cốt tuỷ,… Khi nhắc đến bệnh thận yếu theo Đông Y, có thể hiểu là bệnh nhân đang có nhiều rối loạn trong cơ thể như:

§ Phù thũng, khô kiệt (Thận chủ Thủy)

§ Bốc hỏa, mệt mỏi mất sức (Thận chủ Hoả)

§ Khó thở, tiểu nhiều, vã mồ hôi (chức năng bế tàng của thận)

§ Gầy yếu, sụt cân, vô lực, mộng tinh, liệt dương, lãnh cảm,… (thận tàng Tinh)

§ Đau nhức xương, cốt,… (thận chủ Cốt Tuỷ)
 

Nguyên nhân gây thận yếu theo Đông y

Thận yếu theo Y học cổ truyền thường được phân chia theo 2 nguyên nhân chính là thận nội thương và ngoại thương (nguyên nhân bên ngoài và bên trong). Nội thương thường liên quan đến các bệnh lý trong cơ thể, ngoại thương thường liên quan đến các vấn đề về sinh lý. Có thể điểm qua một số nguyên nhân chủ đạo như:

Do bệnh lý (nội thương):

§ Các bệnh lý liên quan đến tuyến tiền liệt, đặc biệt là u xơ tuyến tiền liệt, viêm tuyến tiền liệt.

§ Những bệnh ở nữ giới như sa tử cung chèn ép bàng quang, gây tiểu nhiều. Tình trạng này dễ gặp ở những phụ nữ sinh đẻ nhiều lần và gần nhau.

§ Các bệnh lý viêm đường tiết niệu và bàng quang, ảnh hưởng đến chức năng bài tiết.

§ Các dị vật đường tiết niệu, đặc biệt là sỏi thận.

§ Bệnh lý đái tháo đường cũng là một trong những bệnh có ảnh hưởng đến chức năng thận. Ảnh hưởng đến bài tiết, nhất là gây tiểu đêm.
 

Các nguyên nhân sinh lý (ngoại thương):

§ Người làm việc quá sức, lao lực quá độ.

§ Lạm dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá thường xuyên, trong thời gian dài.

§ Người có tâm lý căng thẳng, thường xuyên lo âu, sợ hãi trong cuộc sống, người mất ngủ trong thời gian dài.

§ Phụ nữ mang thai chèn ép bàng quang ảnh hưởng đến khả năng bài tiết của cơ thể.

Cách chẩn đoán bệnh thận yếu theo Đông y

Đối với Y học hiện đại, chẩn đoán bệnh về thận thường dựa trên các kết quả xét nghiệm nước tiểu, máu, một số chẩn đoán hình ảnh để chẩn đoán tình trạng bệnh cũng như mức độ tiến triển của bệnh đối với sức khỏe của bệnh nhân.
 

Trong Đông Y các chẩn đoán bệnh thường dựa vào tứ chẩn gồm: vọng, văn, vấn, thiết (nhìn, nghe, hỏi, bắt mạch – sờ nắn) và bát cương để chẩn đoán vị trí (biểu lý), tính chất (hàn nhiệt), trạng thái (hư thực), xu thế chung của bệnh (âm dương).

Một số tiêu chí trong chẩn đoán bệnh thận yếu theo Y học cổ truyền gồm có:

§ Có phù, nhiệt ở thận lưỡi đen thiếu chất ướt, họng ráo, khô, mắt không tỏ, tiểu tiện đục, không lợi, đôi khi ra huyết, bí tiểu tiện,… (do thận chủ Thuỷ).

§ Khái thấu đàm khó ra, động làm thì thở gấp, khạc ra huyết.

§ Xương nóng âm ỉ, triều nhiệt, lưng gối ê mỏi.

§ Mồ hôi trộm, di tinh, lưỡi đỏ ít rêu, mạch sác.

Ngoài một số tiêu chí trên, các thầy thuốc Đông Y còn dựa vào một số yếu tố khác để chẩn bệnh, giúp bệnh nhân xác định được tình trạng tiến triển của bệnh cũng như có hướng đi đúng để cải thiện tình trạng sức khoẻ.

Thận được hình thành dựa trên sự ổn định và hòa hợp giữa Âm – Dương – Tinh – Khí. Khi các yếu tố này bị mất cân bằng sẽ khiến thận yếu, sinh ra nhiều bệnh lý nguy hại cho cơ thể. Bởi thế, nguyên tắc của việc phục hồi thận yếu là phải cân bằng âm dương, điều hòa khí huyết, thông kinh hoạt lạc, sinh tinh, tư huyết.